Συνέντευξη στην Εφημερίδα “ο Πολίτης” και το δημοσιογράφο Μιχάλη Σταύρου.
Το διεθνές πλαίσιο είναι αυτό που επηρεάζει τις εξελίξεις και την πορεία του Κυπριακού και πρέπει να βρούμε τις ευκαιρίες να στηρίξουμε τη λύση, αναφέρει σε συνέντευξή του στον “Π” ο βουλευτής του ΔΗΣΥ Μιχάλης Σοφοκλέους. Απορρίπτει μάλιστα τα περί αμφισβήτησης του Προέδρου Αναστασιάδη, αναφέροντας πως τον εμπιστεύθηκε το 56% του Κυπριακού λαού, χωρίς μάλιστα άλλη κομματική στήριξη. Διερωτάται εάν όσοι δεν εμπιστεύονται τον Πρόεδρο προτείνουν να αφήσουμε άλλα δύο χρόνια να περάσουν έτσι και αναφέρει πως δεν πρόκειται να συμβιβαστεί με τη διχοτόμηση, “να παραχωρήσουμε δηλαδή εδάφη με την ψευδαίσθηση ότι έτσι θα έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο.
1. Πόσο κοντά η μακριά βρισκόμαστε από τη λύση του Κυπριακού?
Κοιτάξτε, προσωπικά πάντα αντιδρώ και στα συναισθήματα αλλά και στις κάθετες εκτιμήσεις και τα χρονοδιαγράμματα. Δεκάδες φορές καταρρίφθηκαν μέχρι τώρα όλα αυτά, για ένα απλό λόγο: Η συντριπτική πλειοψηφία των αναλυτών του Εθνικού θέματος εντός Κύπρου, αγνοεί πλήρως τη διεθνή πραγματικότητα, μια παθογένεια που έχουμε από πριν το 1960 μέχρι και σήμερα. Δεν είμαστε το κέντρο της γης. Το Κυπριακό επηρεάζει και ταυτόχρονα επηρεάζεται από ένα σωρό άλλα ζητήματα. Σήμερα, υπάρχει μια διεθνείς διεργασία επανακαθορισμού των σχέσεων της Τουρκίας με τη Δύση, την οποία η Ευρώπη άφησε στα χέρια της νέας κυβέρνησης των ΗΠΑ. Έχουμε ταυτόχρονα την “επιστροφή” των ΗΠΑ στην περιοχή, όπου συντελούνται σήμερα τεκτονικές διαφοροποιήσεις και νέες πρωτοφανείς συνεργασίες. Έχουμε τα τεράστια οικονομικά αδιέξοδα της Τουρκίας της ίδιας. Είναι σε αυτό το διεθνές πλαίσιο που εντάσσεται το Κυπριακό. Γι’ αυτό είναι που οφείλουμε να το προωθήσουμε στις πρώτες προτεραιότητες της γενικής επαναδιαπραγμάτευσης που ήδη ξεκίνησε με την Τουρκία. Εάν το καταφέρουμε, η λύση θα βρεθεί πολύ κοντά. Θέλω να στείλω ένα μήνυμα προς δύο κατευθύνσεις: Όσοι από τη μια πιστεύουν ότι τώρα δεν είναι η ώρα και προτείνουν νέους μακροχρόνιους, αλλά και όσοι από την άλλη θεωρούν ότι μόνοι μας, με την Τουρκία απέναντι, μπορούμε να λύσουμε το Κυπριακό, το μόνο που εκφράζουν είναι μία ουτοπία.
Είμαι της Κληριδικής σχολής, δεν είμαι της σχολής Δούντα. Δεν πρόκειται ποτέ να συμβιβαστώ με τη διχοτόμηση, να παραχωρήσουμε δηλαδή εδάφη, με την ψευδαίσθηση ότι έτσι θα έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο.
2. Πιστεύετε ότι η πολιτική ηγεσία της χώρας μας είναι έτοιμη για λύση?
Πιστεύω ότι μεγάλο μέρος της πολιτικής μας ηγεσίας που είχε βολευτεί με το στάτους κβο, σήμερα βιώνει τον «εφιάλτη» που προκάλεσε αυτή η βόλεψη. Αποδείχθηκε τα τρία τελευταία χρόνια ότι το στάτους κβο όχι μόνο δεν είναι βιώσιμο ή στατικό, αλλά θέτει σε κίνδυνο την επιβίωση του Ελληνισμού και στην υπόλοιπη Κύπρο. Η ιστορία δεν θα είναι καθόλου επιεικής σε όποιον επιτρέψει την αναγνώριση της εγκατάστασης της Τουρκίας στην Κύπρο. Η συνειδητοποίηση ότι η διχοτόμηση δεν θα έχει καμία διαφορά εάν προέλθει με την υπογραφή μας ή με το να την αφήσουμε να πέσει ως ώριμο φρούτο λόγω της ανοχής μας, έφερε ξανά την πολιτική ηγεσία προ των ευθυνών της. Ναι, θεωρώ ότι είναι πιο έτοιμη σήμερα η πολιτική ηγεσία απ’ ότι στο πρόσφατο παρελθόν, ακριβώς επειδή συνειδητοποίησε τις τραγικές συνέπειες της μη λύσης.
3. Εμπιστεύεστε τον Πρόεδρο Αναστασιάδη στη διαπραγμάτευση της λύσης?
Τον Πρόεδρο Αναστασιάδη τον εμπιστεύθηκε το 56% του Κυπριακού λαού, χωρίς μάλιστα άλλη κομματική στήριξη. Τι εννοούν όσοι λεν ότι δεν τον εμπιστεύονται; Να αφήσουμε άλλα δύο χρόνια να περάσουν έτσι; Όλα αυτά είναι ψευδοδιλλήματα που υπονομεύουν την εθνική προσπάθεια. Τώρα έχουμε μπροστά μας ένα γεγονός: την πενταμερή διάσκεψη, που εκ των πραγμάτων είναι τεράστιας κρισιμότητας. Εκεί θα κατατεθούν θέσεις πολύ συγκεκριμένες από τον Πρόεδρο. Δεν είναι η ώρα για φιλοσοφικές συζητήσεις, ούτε για να συνεχίσουμε να αναλύουμε το γιατί να υπάρχει όλη αυτή η αμφισβήτηση, εντός και εκτός, για τις πραγματικές προθέσεις της δικής μας πλευράς. Ασφαλώς έγιναν λάθη, τα οποία προσωπικά στηλίτευσα την ώρα που γινόντουσαν και όχι εκ των υστέρων. Σήμερα όμως, οφείλουμε όλοι να στηρίξουμε τον εθνικό στόχο. Να κρατήσουμε το Κυπριακό στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης, να μην το αφήσουμε να μπει στο ράφι της διεθνούς διπλωματίας και να ξαναμπούμε σε τροχιά λύσης. Το έχω πει και θα το επαναλάβω: Η πενταμερής είναι η χρυσή ευκαιρία του Προέδρου Αναστασιάδη να επαναφέρει την αξιοπιστία του.
η Ευρώπη ποτέ, μα ποτέ, δεν πρόκειται να συναινέσει στο να αποκτήσει η Τουρκία δικαίωμα βέτο εντός της Ένωσης, διαμέσου της πίσω πόρτας ενός αμιγώς Τουρκοκυπριακού μορφώματος
4 Πόσο εννοεί την λύση δύο κρατών η Τουρκία? Κι αν μπλοφάρει γιατί?
Πιστεύω ότι η Τουρκία δεν έχει αναστολές σε ότι αφορά το Κυπριακό, καθώς και ότι ελάχιστα λαμβάνει υπόψη τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων. Είναι ανοικτή σε κάθε ενδεχόμενο διασφαλίζει τα δικά της συμφέροντα στο γεωπολιτικό παιγνίδι που παίζεται στην περιοχή, στην ενέργεια, την οικονομία, στην αναγνώριση της ως περιφερειακή δύναμη. Με τον ίδιο τρόπο που μπορεί να φτάσει ακόμη και σε προσπάθεια προσάρτησης των κατεχομένων, θα μπορούσε να συναινέσει και σε ένα έντιμο συμβιβασμό, εάν εξασφαλιστούν ευρύτερα δικά της συμφέροντα που δεν είναι μόνο Κυπρογενή. Πράγματα που εμείς δεν θα είμαστε ποτέ σε θέση να δώσουμε από μόνοι μας. Πολλοί έχουν τρομοκρατηθεί από τις συνεχείς δημόσιες τοποθετήσεις περί δύο κρατών. Είναι πρόδηλο, ότι η Τουρκία θέλει να προετοιμάσει και αυτό το έδαφος, κυρίως με το να κερδίσει την διπλή κυριαρχία που ζητούσε ο Ραούφ Ντενκτάς και που σήμερα πλασάρεται ως «κυριαρχική ισότητα». Από την άλλη όμως, έχουμε δει τόσο τις ΗΠΑ, όσο και την ΕΕ, να προβάλλουν μία κάθετη αντίδραση σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Για να εξυπηρετήσουν δικά τους συμφέροντα βέβαια. Οι μεν ΗΠΑ, για το νέο σύστημα ασφάλειας που θέλει να εγκαθιδρύσει, η δε Ευρώπη, διότι ποτέ, μα ποτέ, δεν πρόκειται να συναινέσει στο να αποκτήσει η Τουρκία δικαίωμα βέτο εντός της Ένωσης, διαμέσου της πίσω πόρτας ενός αμιγώς Τουρκοκυπριακού μορφώματος. Αυτό να το γνωρίζουν όσοι κατά καιρούς προβάλλουν «ευφάνταστες» δήθεν ιδέες για δύο κράτη από την Κύπρο εντός της ένωσης.
5. Είναι προς το συμφέρον του Κυπρίου Πολίτη να λυθεί το Κυπριακό η όχι?
Απόλυτα. Και πρώτα για λόγους εθνικής επιβίωσης. Θέλουμε δηλαδή να θεωρούμε, μια γενιά εδώ στην Κύπρο, ότι θα περάσουμε λίγο καιρό καλύτερα και να βάλουμε σε κίνδυνο όλες τις επόμενες γενιές; Εγώ είμαι της Κληριδικής σχολής, δεν είμαι της σχολής Δούντα. Δεν πρόκειται ποτέ να συμβιβαστώ με τη διχοτόμηση, να παραχωρήσουμε δηλαδή εδάφη, με την ψευδαίσθηση ότι έτσι θα έχουμε το κεφάλι μας ήσυχο. Ούτε να έχουμε σύνορα μέσα στην Κύπρο με την Τουρκία. Θεωρίες συμβιβασμού με αυτό που ονομάζεται «πραγματικότητα», είναι ευθεία απειλή στην επιβίωση του κυπριακού ελληνισμού στην Κύπρο. Ας πάμε όμως και στην οικονομία. Είναι στενόμυαλο οικονομικά να μετράς μόνο τις όποιες διαφοροποιήσεις θα υπάρξουν στην υφιστάμενη οικονομική «πίττα» και να αγνοείς το ότι η «πίττα» αυτή θα μεγαλώσει κατά πολύ. Θα προκύψουν για λίγο καιρό κάποια «ταρακουνήματα», στο υφιστάμενο οικονομικό μας μοντέλο. Η οικονομία όμως θα μεγαλώσει τόσο πολύ περισσότερο, που τα οφέλη θα είναι τεράστια. Μόνο και μόνο η ίδια η Τουρκία, θα αποτελεί μια τεράστια αγορά για την Κύπρο, ειδικά στον τομέα των υπηρεσιών, του τουρισμού και της ενέργειας. Θα εκλείψει μία κατάσταση που μειώνει την εμπιστοσύνη για την πολιτική σταθερότητα της χώρας. Η Κύπρος θα μπορέσει επιτέλους να ανοίξει απρόσκοπτα τα φτερά της στην περιοχή, για το συμφέρον όλων των Κυπρίων, Ελλήνων και Τούρκων.
6. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η μη λύση του Κυπριακού όλα αυτά τα χρόνια είναι αποτέλεσμα της πολιτικής διαφθοράς αυτής της χώρας. Συμφωνείτε διαφωνείτε και γιατί?
Δεν συμμερίζομαι αυτή την άποψη. Ακόμη και αν, νεόπλουτοι κυρίως, επιχειρηματίες τρομοκρατούνται αδικαιολόγητα από τη λύση του Κυπριακού, δεν θεωρώ ότι οποιοσδήποτε πρόεδρος της χώρας λειτούργησε έτσι. Αυτό που έγινε, δυστυχώς, ήταν το να θέτουν ηγέτες μας, κατά περιόδους, το Κυπριακό ως δεύτερη προτεραιότητα. Κάτι που έχουμε πληρώσει πολύ ακριβά, αντιμετωπίζοντας πάντα τα απόνερα που προκαλούσε η δική μας υστέρηση στη ζέση για λύση του δικού μας προβλήματος.
η πολιτική ισότητα δεν μπορεί να συμφωνηθεί οριστικά, χωρίς ταυτόχρονη επίλυση του θέματος της ασφάλειας. Εγκληματούν όσοι προβάλλουν μόνο το ένα ζήτημα, αγνοώντας πλήρως το άλλο.
7 Αντί να συζητούσαμε θέματα πολιτικής ισότητας των Τουρκοκυπρίων μήπως θα ήταν προτιμότερο να συζητούσαμε ως αντάλλαγμα την κατάργηση των Τουρκικών εγγυήσεων?
Συμφωνώ απόλυτα με το πνεύμα της ερώτησής σας και αυτό είναι που μόνιμα προβάλλω. Οι Τουρκοκύπριοι ζητούν την πολιτική ισότητα για να νοιώσουν οι ίδιοι εμπιστοσύνη ότι εμείς ως πλειοψηφία δεν θα τους κάνουμε ότι θέλουμε. Αυτό είναι δίκαιο. Η πολιτική ισότητα πρέπει να αντικατοπτρίζεται σε όλες τις εξουσίες που θα παραμείνουν στην κεντρική κυβέρνηση. Αυτές όμως πρέπει να μειωθούν στις απολύτως απαραίτητες για να αποφεύγονται οι τριβές και πολύ εσφαλμένα είχαν αυξηθεί. Η μείωσή τους μπορεί εύκολα να συμφωνηθεί. Από την άλλη, πολιτική ισότητα και αποτελεσματική συμμετοχή δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς ταυτόχρονη λύση στο θέμα της ασφάλειας. Η Κύπρος δεν μπορεί να παραμείνει όμηρος της Τουρκίας, των εγγυήσεων και των στρατευμάτων της. Με τον ίδιο τρόπο που οι Τουρκοκύπριοι ζητούν την εμπιστοσύνη έναντί ημών, δικαιούμαστε και εμείς να αισθανόμαστε ασφάλεια έναντι της Τουρκίας. Και επειδή αυτά είναι τα δύο κρίσιμα ζητήματα που εκκρεμούν, θέλω να είμαι κάθετος: η πολιτική ισότητα δεν μπορεί να συμφωνηθεί οριστικά, χωρίς ταυτόχρονη επίλυση του θέματος της ασφάλειας. Ταυτόχρονα να σημειώσω ότι εγκληματούν όσοι προβάλλουν μόνο το ένα ζήτημα, αγνοώντας πλήρως το άλλο.
8. Πιστεύετε ότι το θέμα της Ασφάλειας της Κύπρου μετά τη λύση θα μπορούσε να λυθεί με ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ?
Ασφαλώς το πιστεύω. Δεν συμμερίζομαι τη σπουδή να είναι προτεραιότητα η ικανοποίηση των ιδεολογικών αγκυλώσεων του ΑΚΕΛ και όχι η πραγματική ασφάλεια της πατρίδας. Στο ΝΑΤΟ είναι και η Τουρκία και η Ελλάδα. Στο ΝΑΤΟ βασίζεται η ασφάλεια της Ευρώπης, μέχρι τουλάχιστον να αποκτήσει και δικούς της μηχανισμούς, κάτι που θα πάρει καιρό. Η Κύπρος, ως μικρή και χώρα υπό συνεχή απειλή, θα έπρεπε πρώτη να επιδιώκει την ένταξη σε μία τέτοια συμμαχία, ειδικά με τη λύση του Κυπριακού.