Τα αμείλικτα ερωτηματικά των ευρωεκλογών

20140601-Phileleutheros-EuroelectionsΠολλοί θεωρούσαν ότι οι εκλογές της 25ης Μαίου θα μπορούσαν να προκαλέσουν από μόνες τους ανακατατάξεις στο Κυπριακό πολιτικό σύστημα. Θεώρηση υπερβολική μεν, αλλά όχι εντελώς εκτός πραγματικότητας. Κι’ αυτό γιατί οι ευρωεκλογές έθεσαν θεμελιώδη και αμείλικτα ερωτήματα για όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα. Ερωτήματα, στα οποία οι απαντήσεις θα δοθούν στις βουλευτικές εκλογές του 2016.

Πρώτο ερώτημα είναι εάν έχει προκύψει οριστική ανατροπή στο ισοζύγιο δυνάμεων μεταξύ ΑΚΕΛ και ΔΗΣΥ. Δύο κόμματα που από το 1981 και μετά κινούνταν περίπου στο ίδιο επίπεδο ποσοστών, με μικρή εξαίρεση το 1985.

Σήμερα ο ΔΗΣΥ παρουσιάζεται ενδυναμωμένος και με υπαρκτά τα αποθέματα της μόνης ελπίδας που μπορεί να επαναφέρει τη χώρα σε τροχιά ανάπτυξης. Απολαμβάνει εμπιστοσύνη που προκύπτει από την ανάληψη της ευθύνης εκτέλεσης του μνημονίου και επιβραβεύεται η επιλογή να στηρίζεται στον πραγματισμό. Ταυτόχρονα, του αναγνωρίζεται η ευρύτερη προοπτική που προσδίδει στην εξωτερική πολιτική της χώρας, εκμεταλλευόμενος  και την ενέργεια. Στα μάτια του κόσμου άλλωστε, ΔΗΣΥ και Κυβέρνηση ταυτίζονται απόλυτα. Στις ευρωεκλογές, οι πολίτες επικρότησαν την ευρύτερη προσπάθεια και έδωσαν σαφές μήνυμα για την συνέχιση και εντατικοποίηση της. Προβλήματα στον ΔΗΣΥ ασφαλώς και υπάρχουν. Περιφερειακές αστοχίες αμαυρώνουν την μεγάλη εικόνα, ενώ το κόμμα δυσκολεύεται και αυτό στους νέους και τις παραγωγικές ηλικίες, όπου επικρατεί η γενική αμφισβήτηση. Το μεγάλο ζητούμενο για το ΔΗΣΥ το 2016 είναι ότι η προσπάθεια από μόνη της δεν θα είναι αρκετή, ούτε και η ανάμνηση της τραγικής πενταετίας Χριστόφια πλέον νωπή. Οι “εξετάσεις” των εκλογών θα είναι πολύ πιο κρίσιμες. Τότε, για να πετύχει, θα πρέπει και το κόμμα και η κυβέρνηση να έχουν να παρουσιάσουν αποδείξεις απτές στην καθημερινότητα και την αντίληψη των πολιτών. Ότι η Κύπρος ανέκαμψε, το βοιωτικό επίπεδο βελτιώνεται και η Κύπρος γίνεται μια καλύτερη και πιο αξιόπιστη χώρα. Αλλά και ότι ο ΔΗΣΥ είναι όντως και με συνέπεια ένα διαφορετικό κόμμα από τα άλλα.


«Στις βουλευτικές του 2016 θα καταδειχθεί αν άλλαξε το ισοζύγιο ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ και αν το ΔΗΚΟ θα εξακολουθεί να θεωρηθείται ρυθμιστής.»


Στο ΑΚΕΛ, τα πράγματα είναι πολύ δύσκολα. Η μικρή εικόνα είναι ότι κατάφερε να κρατήσει την δεύτερη έδρα και δεν καταβαραρθρώθηκε σε ποσοστά κάτω από 23-24%. Από την άλλη όμως, το μεγάλο ερώτημα για το ΑΚΕΛ είναι κατά πόσο μπορεί να επαναδιεκδικήσει εξουσία. Η πενταετία Χριστόφια, την οποία επιμένει να υπερασπίζεται, προκάλεσε μεγάλη ζημιά στην εκλογική επιρροή και την συνοχή του. Ο οργανωτικός μηχανισμός δεν θα αντέχει για πολύ ακόμη να “κουβαλά” τον κόσμο στις κάλπες. Ούτε και έχει την ίδια αποτελεσματικότητα στις νεότερες ηλικίες. Τα διλήμματα πλέον του ΑΚΕΛ είναι καθαρά πολιτικά. Για δύο συνεχόμενες εκλογικές αναμετρήσεις, πανηγύρισε ποσοστά της τάξης του 27%. Ο κ. Άντρος Κυπριανού είχε θέσει το ποσοστό του κ. Μαλά στις προεδρικές ως στόχο για τις ευρωεκλογές. Θα είναι αυτός ο στόχος του ΑΚΕΛ και για το 2016; Και αν θα είναι αυτός, δεν θα χάσει πλέον οριστικά το ΑΚΕΛ την έννοια του αντίπαλου δέους στον ΔΗΣΥ, με όλες τις αλυσιδωτές επιπτώσεις που μια τέτοια εξέλιξη θα επιφέρει;

Στον χώρο των κομμάτων που επιθυμούν να παίξουν τον ρόλο του ρυθμιστή, τα πράγματα έχουν γίνει ακόμη πιο πολύπλοκα. Οι διαφορές των τριών ολοένα και γίνονται πιο δυσδιάκριτες. Η συνένωση του “τρίτου πόλου” δείχνει να βολοδέρνει στις εντεινόμενες προσωπικές ατζέντες, ενώ ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης δεν αναδεικνύεται.

Το ΔΗΚΟ, με το ιστορικό χαμηλό του 10,8%, δεν μπορεί να αισθάνεται βέβαιο πια για τον ρυθμιστικό του ρόλο. Αυτό το ποσοστό, αθροιζόμενο σε οποιοδήποτε από τα δύο μεγάλα κόμματα, δεν παρέχει σιγουριά εκλογής προέδρου. Οι φυγόκεντρες τάσεις αυξάνονται και ο κομματικός πατριωτισμός έχει πληγεί. Είναι η τρίτη εκλογική αναμέτρηση που το ΔΗΚΟ δεν την δίνει συσπειρωμένο. Η φυγή από την κυβέρνηση για λόγους που ο κόσμος προφανώς δεν δικαιολόγησε, αλλά και τοποθετήσεις όπως αυτές του ΔΗΚΟ στο θέμα Μπάιντεν, συνταυτίζουν το κόμμα με την ΕΔΕΚ και την Συμμαχία Πολιτών, αντί να το διαφοροποιούν. Η κυριαρχία του ΔΗΚΟ ως το μόνο όχημα εκλογής στην προεδρία, αμφισβητείται. Αυτό είναι το δεύτερο μεγάλο ερώτημα που θα κληθούν να λύσουν οι βουλευτικές εκλογές του 2016.

Η ΕΔΕΚ, έδωσε ευρωεκλογές χωρίς ξεκάθαρο σοσιαλδημοκρατικό χαρακτήρα. Παρά τη συνεργασία με τους Οικολόγους ωστόσο, μειώθηκε περαιτέρω η εκλογική επιρροή της. Το κόμμα δείχνει “κουρασμένο” και χωρίς ξεκάθαρη αποστολή στο πολιτικό σύστημα. Η επιλογή στήριξης Λιλλήκα στις προεδρικές, έχει δημιουργήσει ένα τεράστιο ανταγωνιστή στο εσωτερικό της. Αν θα καταφέρει να τον υπερβεί, θα φανεί το 2016. Όπως και θα φανεί αν η Συμμαχία Πολιτών ήρθε για να μείνει. Κάτι που επιθυμεί να πράξει βασιζόμενη στην ευρύτερη άρνηση και τον τιμωρητικό λόγο, επιθυμώντας να απεκδύεται βαρίδια από το παρελθόν. Αυτή η τακτική έφερε και στις ευρωεκλογές, όπως και στις προεδρικές, αποτέλεσμα. Η ευρύτερη πορεία της χώρας θα κρίνει αν αυτού του είδους ο καταγγελτικός λόγος θα αντέξει στον χρόνο και αν το 2016 η Συμμαχία θα μπορεί να αντικαταστήσει τους ανταγωνιστές της όπως φιλοδοξεί.

Ερωτήματα υπάρχουν και για τους άλλους, μικρότερους σχηματισμούς. Προσωπικά πιστεύω ότι η ευκαιριακή σύσταση του Μηνύματος Ελπίδας δεν μπορεί να έχει διάρκεια. Το ΕΛΑΜ από την άλλη, μένει καθηλωμένο σε μικρές ηλικίες και ποσοστά που είναι αμφίβολο αν στις βουλευτικές του 2016 θα μπορέσει να πάει καλύτερα από τις προηγούμενες. Στην Κύπρο δεν “πουλάει” η ολική ανατροπή.

Τέλος, η αποχή των εκλογών τονίζει τα προβλήματα αμφισβήτησης των θεσμών, αλλά και την έλλειψη ενδιαφέροντος μεγάλης μερίδας πολιτών, ιδιαίτερα νέων. Κι αυτό παρά το ότι στην Κύπρο αποτελέσματα εκλογών προκάλεσαν τεράστιες συνέπειες στη ζωή του καθενός. Από την άλλη όμως, η αποχή είναι ένα πανευρωπαϊκό φαινόμενο με το οποίο πρέπει να μάθουμε να ζούμε. Και σίγουρα πλήττεται η ίδια η δημοκρατία όταν ηρωοποιείται η αποχή και δίνεται μίζερη υπόσταση στη δημοκρατική συμμετοχή. Στην πράξη, η συμμετοχή είναι που έχει αποτέλεσμα.

Η πιο πάνω ανάλυση δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Ο Φιλελεύθερος” την Κυριακή 1η Ιουνίου 2014.

Posted in Άρθρα.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *